Word jy ook wakker met kopseer en ‘n toe neus?

In die winter is daar in dele van Suid-Afrika dikwels ‘n waas in die oggend en aande van hoë vlakke lugbesoedeling. Dit is egter soms moontlik om die besoedeling te ruik, soos sommige Suid-Afrikaners in die middel van Junie 2022 in baie dele van Gauteng gedoen het. Die provinsie is geleë in wat bekend staan ​​as die Hoëveld – ‘n hoë hoogte binnelandse gebied waar groot stede soos Johannesburg en Pretoria geleë is.

In Gauteng, wanneer die wind uit die ooste of die suidooste kom, waar die meeste nywerhede geleë is, kan inwoners soms die besoedeling ruik. Dit kan waterstofsulfied (H₂S) inbring, wat soos vrot eiers ruik. Daar is baie bronne van waterstofsulfied, insluitend industriële bronne soos petrochemiese aanlegte, oopgroefmyne, steenkoolaanlegte en rioolsuiweringsaanlegte.

Snags is daar gewoonlik minder wind. Gedurende die dag verhit die son die grond, wat die lug laat styg en wind skep. Aan die ander kant in die aande koel die grond af wat die windspoed verminder. Met minder wind om besoedelingstowwe te versprei, is die besoedeling geneig om op te hoop en naby die oppervlak te vestig.

Woensdag, 3 Julie 2024, net na middernag (00h00) is daar ‘n PM2.5-konsentrasie (AQI) in dele van Gauteng opgemerk wat 6.7 keer die Wêreldgesondheidsorganisasie (WGO) se ongesonde luggehalte vir mense opgemerk, wat onsettend baie skade aan mens, dier en plant lewe aanrig in die area.

• Hoe werk AQI?

Dink aan die AQI as ‘n maatstaf wat van 0 tot 500 loop. Hoe hoër die AQI-waarde, hoe groter is die vlak van lugbesoedeling. Byvoorbeeld, ‘n AQI-waarde van 50 of minder verteenwoordig goeie luggehalte, terwyl ‘n AQI-waarde van meer as 300 gevaarlike luggehalte verteenwoordig.